De schuldige stamcel
‘Kankerstamcellen’ lijken de motor achter enkele en misschien wel alle tumoren, zo vermoeden steeds meer onderzoekers. Maar waar zit hun uitknop?
Ons lichaam doet zijn werk toch maar goed. Iedere dag opnieuw vinden er in ons lichaam miljoenen celdelingen plaats, waardoor we elke drie dagen nieuw slijmvlies in de darmen krijgen en elke maand een compleet nieuwe huid. En toch gaat het meestal goed. Zoals Jan Klijn van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam formuleert: “Op onze wereld met zijn vijf miljard bewoners is altijd wel ergens een oorlog gaande. Terwijl in het menselijk lichaam ongeveer duizend keer zoveel cellen toch in harmonie met elkaar om weten te gaan.”
En gaat er een keer iets fout, dan is er nog niets ernstigs aan de hand. Dan pleegt de cel zelfmoord of repareert de cel zijn eigen DNA, voordat hij zich opnieuw deelt. Maar soms, heel af en toe, blijft het foutieve DNA toch in de cel zitten. Als zo’n cel dan ook nog eens zijn zelfmoord-mechanisme heeft uitgeschakeld en zich opeens als een gek gaat delen, dan is dat het begin van kanker en kan een kwaadaardige tumor ontstaan.
Lang nam men aan dat een tumor simpelweg een massa zich snel delende cellen is. Ieder van die cellen zou zodoende de groei van een tumor kunnen veroorzaken. De huidige behandelingen van kanker zijn er daarom op gericht om zoveel mogelijk kankercellen te doden. Maar een nieuwe visie maakt met dat beeld korte metten. Steeds meer aanwijzingen zijn er dat maar een klein aantal cellen – minder dan 1 procent van een kwaadaardig gezwel – de bron is van alle kwaad. De werkelijke duivel aller kankercellen zou dan eindelijk zijn ontmaskerd. Een naam voor de veronderstelde aanstichter ligt al klaar: de ‘kankerstamcel’.
